Μερικές διαπιστώσεις για τους νέους
Ολοκληρώθηκε την προηγούμενη Παρασκευή το 22ο μαθητικό συμπόσιο των Λυκείων Αττικής που συμμετέχουν στο δίκτυο της UNESCO. Το συμπόσιο εφέτος διοργάνωσε με επιτυχία η Ελληνογαλλική Σχολή Jeanne D' Arc. Σε αυτό συμμετέχουν κυρίως μαθητές της Α και Β Λυκείου. Το θέμα του συμποσίου ήταν το "κτίσιμο της ειρήνης".
Αρχικά, όταν ανακοινώθηκε το θέμα, ήτοι πριν από μερικούς μήνες, θεώρησα ότι ενείχε μέσα του μια άστοχη ειρωνεία. Πώς να μιλήσεις για ειρήνη όταν σήμερα μαίνονται περίπου 110 μέτωπα μικρών ή μεγάλων πολέμων σε όλη την υφήλιο; Από την άλλη, αν δεν μιλήσεις για ειρήνη τώρα που γίνεται πόλεμος, πότε θα το κάνεις; Άρα το θέμα ήταν έγκυρο.
Από τις ανακοινώσεις όμως των ομάδων των παιδιών, δέχθηκα ένα διπλό χαστούκι. Τα πορίσματα των ομάδων εστίασαν κυρίως στην προσωπική και κοινωνική ειρήνη του ατόμου, ειδομένη μέσα από την ματιά των εφήβων. Σχεδόν όλοι μίλησαν για την ανάγκη υποστήριξης των εφήβων από ψυχολόγους που θα βρίσκονται στο σχολείο και που θα εξασφαλίζουν την εχεμύθεια των όσων θα λεχθούν. Μίλησαν επίσης για την ανάγκη της αποδοχής της διαφορετικότητας, της ισότητας των δύο φύλων, στην εξάλειψη του ρατσισμού, στην αντιμετώπιση του εκφοβισμού. Για τον πόλεμο ως φαινόμενο επιβολής της ισχύος, δεν ελέχθει σχεδόν ούτε λέξη. Για τον πόλεμο ως την συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα, τίποτα.
Για τον πόλεμο ως ένα καταστροφικό γεγονός που σήμερα έχει τη δύναμη να εξαφανίσει την ανθρωπότητα, τίποτα.
Πολλοί συνάδελφοι χάρηκαν για τις κοινωνικές ευαισθησίες των εφήβων. Κι εγώ χάρηκα. Μέχρι εκεί όμως.
Απογοητεύτηκα πολύ που είδα ότι οι έφηβοι υιοθέτησαν την γνωστή θεματολογία της εποχής που σερβίρεται εδώ και τόσα χρόνια. Καμία πρωτοτυπία. Εγώ ήθελα να δω ρήξη με τον κόσμο των μεγάλων. Δεν μου άρεσε καθόλου που τα παιδιά εξέφρασαν με τόση ευγλωττία την ορολογία της εποχής. Αυτό υποδηλώνει πνευματική υποταγή. Αυτό δείχνει ότι εν τη απουσία καινοτομίας στη σκέψη, η όποια μελλοντική σύγκρουση με τον κόσμο θα μοιάζει περισσότερο με την αντίδραση ενός κακομαθημένου και όχι ως γόνιμη αμφισβήτηση για να πάμε παραπέρα. Το δεύτερο χαστούκι αφορούσε την αδυναμία κατανόησης του πόσο εύκολα ένας πόλεμος μπορεί να χτυπήσει και σε εμάς την πόρτα. Είδα μια απώθηση και μια προτίμηση στο να μην το συζητάμε, σαν να μην μας αφορά πραγματικά. Αντίθετα, εγώ περίμενα να ακούσω πορίσματα με ουτοπικές θέσεις, με λύσεις και προτάσεις ανεφάρμοστες, στο πνεύμα εκείνο που λέει "ζητώ το αδύνατο για να πάρω το ανέλπιστο". Δεν μπορεί ο έφηβος να είναι ρεαλιστής. Δεν μπορεί να κάνει πίσω απλά και μόνο επειδή θεωρεί μια κατάσταση πέρα από τις δικές του δυνάμεις. Τα παιδιά δεν μπορούν ακόμα να το κατανοήσουν. Εγώ όμως το κατανόησα. Και αντιλήφθηκα την συλλογική μας ήττα. Είδα μια αποδοχή στην ήδη χαραγμένη πορεία. Διανήθηκαν ήδη τα μισά χιλιόμετρα της διαδρομής προς την ήττα. Το μέλλον τους είναι ΗΔΗ υποθηκευμένο. Όχι γιατί δεν θα έχουν λεφτά ή ευκαιρίες. Είναι σε κίνδυνο το μέλλον τους επειδή (από)δέχτηκαν την πρόστυχη προπαγάνδα στην οποία υπόκεινται από τα γεννοφάσκια τους. Αυτήν που σε κάνει ανίκανο να πραγματοποιήσεις μια μεγάλη, συλλογική σύνθεση για το αύριο. Αυτή που σε κάνει να υπερθεματίζεις για τα μικρά και τα ασήμαντα ενώ ταυτόχρονα σε μαθαίνει να κάνεις γάργαρα για τα ουσιώδη. Ζουν και ανδρώνονται σε μια σκυφτή και παράλογη εποχή. Σε μια εποχή που στέλνει τόσα πολλά αντιφατικά μηνύματα, φωτίζει τόσες πολλές στρεβλώσεις, που οι έφηβοι δυσπιστούν ακόμα και στα ίδια τους τα συναισθήματα.